Ảnh minh họa.
(EFinance Online) - Để đưa thủ tục Hải quan điện tử (TTHQĐT) trở nên phương thức thực hiện thủ tục thương chính hiện đại thì một trong những điểm quan trọng trong Thông tư 196 là quy định về dùng chữ kí số (CKS) trong TTHQĐT.

Theo Khoản C, Điều 4, Nghị định 87 và Điều 5 Thông tư 196/2012/TT-BTC: Khi thực hiện TTHQĐT, người khai thương chính phải sử dụng CKS đã đăng kí với cơ quan Hải quan. Trong giai đoạn chưa có CKS thì được sử dụng account truy nhập Hệ thống xử lí dữ liệu điện tử Hải quan để thực hiện TTHQĐT. Người khai Hải quan có nghĩa vụ bảo mật tài khoản để dùng khi giao tế với cơ quan thương chính ưng chuẩn Hệ thống xử lí dữ liệu điện tử thương chính và chịu bổn phận về các giao du điện tử theo quy định của pháp luật. Theo đó, CKS dùng trong TTHQĐT của người khai Hải quan là CKS công cộng đã được cơ quan Hải quan công nhận tương thích với Hệ thống xử lí dữ liệu điện tử thương chính.

Việc sử dụng CKS và giá trị pháp lí của CKS thực hành theo quy định tại Điều 8 và Điều 12 Nghị định số 26/2007/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật giao du điện tử về CKS và dịch vụ chứng thực CKS. Trước khi sử dụng CKS để thực hiện TTHQĐT, người khai Hải quan phải đăng kí CKS với cơ quan thương chính thông qua Cổng thông tin điện tử thương chính. Các nội dung đăng kí gồm: Tên, mã số thuế của cơ quan, tổ chức XNK hoặc đại lí làm thủ tục thương chính (nếu có); họ và tên, số chứng minh dân chúng hoặc hộ chiếu, chức danh (nếu có) của người được cấp chứng thư số; số nhận dạng CKS (Serial Number); kì hạn hiệu lực của CKS; người khai Hải quan phải đăng kí lại với cơ quan thương chính các thông báo trong các trường hợp (các thông tin đã đăng kí có sự đổi thay, gia hạn chứng thư số, thay đổi cặp khóa, tạm dừng chứng thư số).

Để bảo đảm lộ trình thực hành CKS, ngoài vậy của cơ quan thương chính, cộng đồng doanh nghiệp (DN) cũng cần chủ động, chóng vánh đăng kí CKS với cơ quan thương chính. Do đó, việc sử dụng CKS trong TTHQĐT là thực hành đúng quy định của Chính phủ. Đồng thời, việc sử dụng CKS cũng tăng tính xác thực, chống chối bỏ trong thực hành TTHQĐT, qua đó nâng cao an ninh, an toàn trong giao tiếp giữa DN với cơ quan Hải quan trong môi trường điện tử.

Với hoạt động Hải quan, điều này có ý nghĩa khôn xiết quan yếu khi TTHQĐT và sắp tới ngành thương chính sẽ vận hành thí điểm và chuẩn bị áp dụng chính thức Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS…

Trong thời kì qua, thực hành theo chỉ đạo chung của Tổng cục Hải quan, từ ngày 20/2/2012, Cục Hải quan Bình Dương đã tiến hành thực hành thí điểm CKS với 20 DN làm TTHQĐT tại Chi cục Hải quan quản ngại hàng hóa XNK ngoài khu công nghiệp. Sau thời gian thí điểm 1 tháng, Cục mở rộng triển khai tại các Chi cục còn lại thì đến nay đã có trên 130 DN tham gia, với tổng số tờ khai sử dụng CKS là trên 80.000 tờ khai. Nhưng con số này vẫn còn khá khiêm tốn so với khoảng 3.000 DN đang làm thủ tục thương chính tại Bình Dương.

Chính vì vậy, trong cuộc họp giao ban mới đây, ông Dương Hồng Hạnh - Phó Cục trưởng Cục thương chính Bình Dương đã chỉ đạo: Giao trọng tâm Dữ liệu và Công nghệ thông báo tiến hành nâng cấp hệ thống cộng nghệ thông báo tại đơn vị và có văn bản chỉ dẫn cụ thể, rõ ràng để các Chi cục Hải quan trực thuộc thực hành việc niêm yết công khai tại trụ sở làm việc của Chi cục, tuyên truyền qua website của Cục về việc hướng dẫn DN về cách thức đăng ký, nơi đăng ký, lộ trình vận dụng CKS… để cho DN nắm bắt kịp thời và có kế hoạch chuẩn bị trước.

Ngoài ra, phải hối hợp với các công ty phần mềm trên địa bàn hỗ trợ tối đa cho DN trong việc cài đặt chương trình cấp thiết trong hệ thống. Qua đó, bảo đảm 100% DN phải dự CKS từ ngày 01/11/2013 theo chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan…

Song song, ông Dương Hồng Hạnh cũng đề nghị các đơn vị phổ quát rộng rãi tới cán bộ, công chức và đưa nội dung hướng dẫn việc đăng ký dùng chữ ký số trong các buổi đào tạo, tập huấn về hệ thống VNACCS/VCIS sắp tới cho CBCC và DN…

Nhằm thực hành hợp nhất quy định về CKS trong giao thiệp Hải quan điện tử, Tổng cục Hải quan đã ban hành công văn số 5559/TCHQ-CNTT ngày 20/9/2013 để chỉ dẫn các Cục Hải quan tỉnh, tỉnh thành thực hành các nội dung cụ thể liên can đến triển khai CKS công cộng trong TTHQĐT.

Trước đó, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 2341/QĐ-BTC ngày 18/9/2013, quy định về lịch trình triển khai sử dụng CKS công cộng trong TTHQĐT.

Việc dùng CKS công cộng trong TTHQĐT theo Quyết định 2341/QĐ-BTC được thực hiện theo Thông tư số 196/2012/TT-BTC ngày 15/11/2012 của Bộ Tài chính, trong thời đoạn thực hành chạy thể nghiệm hệ thống VNACCS/VCIS (từ tháng 11/2013 đến tháng 2/2014) và thực hành chính thức hệ thống từ tháng 4/2014.

 (  Lê Xuyền  )